Sürdürülebilir Turizm Nedir?
Sürdürülebilir Turizm Programı Nedir? Kriterler Nelerdir?
Ülkemizde turizm faaliyetlerinin uluslararası standartlarda, sürdürülebilir, çevreye duyarlı ve güvenli bir ortamda gerçekleştirilmesi ve bu suretle ülke turizminin uluslararası alanda tanıtılması ve pazarlanması önem arz etmektedir. Bu amaçla T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı’na (“Bakanlık”), 2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu m.30/3 hükmü uyarınca, Türkiye’de akredite ve uluslararası faaliyette bulunan denetim firmaları aracılığıyla sertifika programları uygulama yetkisi verilmiştir.
Bu kapsamda Bakanlık, 7183 sayılı kanunla kurulan Türkiye Turizm Tanıtım ve Geliştirme Ajansı (“TGA”) ile iş birliği halinde turizmde sürdürülebilirlik standartlarının artırılması için önemli bir adım atarak Ocak 2022’de imzalanan iş birliği anlaşmasıyla Küresel Sürdürülebilir Turizm Konseyi (“GSTC”) ile birlikte çalışılmasına karar vermiştir. Bu iş birliği çerçevesinde GSTC tarafından belirlenen uluslararası kriterler çerçevesinde Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı (TR-I) hayata geçirilmiş ve Türkiye’ deki tüm konaklama tesislerine sürdürülebilir turizm sertifikasyonuna başlama zorunluluğu getirilmiştir.
Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı Kriterleri:
Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı (TR-I) kapsamında sertifika başvurusu, işletmeler tarafından aşamalı olarak yapılabilmektedir. GSTC’nin uluslararası sertifika kriterlerine paralel olarak Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı’nda 3 aşama ve toplamda 42 kriter bulunmaktadır. Gerekli tüm kriterler yerine getirildiğinde GSTC logolu resmi “Sürdürülebilir Turizm Sertifikası” alınabilmektedir.
| 1. Aşama (14 Kriter) | 2. Aşama (15 Kriter) | 3. Aşama (13 Kriter) |
|---|---|---|
| Sürdürülebilir Yönetim Sistemi | Sürdürülebilir Uygulamalar ve Materyaller | Doğru Tanıtım |
| Yasal Uyum | Destinasyonun Katılımı | Uyum |
| Raporlama ve İletişim | Yerel / Bölge Halkının Desteklenmesi ve İstihdam | Etki ve Bütünlük |
| Personel Katılımı | Fırsat Eşitliği | Karadaki Su ve Mülkiyet Hakları |
| Müşteri Deneyimi | Saygın Çalışma | Bilgi ve Yorumlama |
| Herkes İçin Erişim | Yerel / Bölgesel Geçim Kaynakları | Yerel / Bölgesel Girişimciler |
| Yerel / Bölgesel Satın Alma | Kültürel Mirasın Korunması | İstismar ve Taciz |
| Kültür ve Mirasın Sunulması | Sera Gazı Emisyonları | Topluma Hizmet Faaliyetleri |
| Çevreye Duyarlı Satın Alma | Taşımacılık | Kültürel Etkileşimler |
| Verimli Satınalma | Zararlı Maddeler | Eserler |
| Enerji Tasarrufu | Kirliliğin En Aza İndirilmesi | İstilacı Türler |
| Su Tasarrufu | Biyoçeşitliliğin Korunması | Hayvan Sağlığı ve Refahı |
| Atık Su | Doğal Alanlara Ziyaretler | Yaban Hayatı Avcılığı ve Ticareti |
| Katı Atık | Yaban Hayatı Etkileşimleri |
Kriterlere nasıl uyum sağlanması gerektiği, tamamlayıcı nitelikte olan performans göstergeleri, ilişkili eğitim materyalleri ve uygulama araçlarına erişim ve TGA tarafından hazırlanarak sektörün kullanımına sunulan El Kitabı ile belirlenmektedir.
Hangi Denetim Kuruluşları Yetkilidir?
Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programına ilişkin denetimler GSTC tarafından akredite edilen denetim kuruluşları tarafından gerçekleştiriliyor. Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı kriterlerine kapsamında bahsi geçen aşama belgeleri, TGA web sayfasında (https://tga.gov.tr) belirtilen koşullarda ve yetkilendirilmiş firmalar aracılığıyla alınabilmektedir.
Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı’nın Önemi
Türkiye Sürdürülebilir Turizm Programı (TR-I) kapsamında konaklama tesisleri, GSTC’nin belirlediği küresel sürdürülebilirlik standartlarına uygun olduklarını sertifika ile teyit edebilir hale geleceklerdir. Bu sayede konaklama tesisi işletmeleri uluslararası turizmdeki rekabet ortamında daha avantajı konuma gelecektir.
